اعتیاد (خوگری) حالتی، که در آن شخص به علت روانی یا مصرف مواد شیمیایی و یا طبیعی دچار ضعف اراده درکنترل تکرار اعمال خود میشود هرچند ضعف اراده فی نفسه بیماری نیست ،ولی به علت تاثیراتی که بر سیستم عصب مرکزی می گذارد به عنوان بیماری فرض میشود و این بیماری با ایجاد اختلال در کنترل بر سیستم رفتار-پاداش، باعث تکرار آن رفتار میگردد. بیماری اعتیاد مدارهای عصبی مربوط به نظام پاداش، انگیزش ، و حافظه را در مغز دچار اختلال کرده، و اختلال در این سیستمها در مغز باعث بروز عوارض فیزیولوژیکی، اجتماعی و روانی میگردد.
انواع اعتیاد: جسمی – روانی
اعتیاد جسمی:
پاسخ فیزیولوژیک بدن نسبت به ورود و تأثیر مواد جدید میباشد که معمولاً با پدیده تطبیق پذیری(Tolerance) بروز میکند ، یعنی به دلیل افزایش تعداد گیرندههای عصبی و کاهش میانجیهای عصبی موجود در سیستم عصبی مرکزی ، نیاز فرد مصرفکننده هر روز بیشتر میشود . ترک اعتیاد جسمی همراه با درد، بیخوابی، پرخوابی و … (خماری) همراه است.
اعتیاد روانی:
ناشی از لذت و سرخوشی مصرف مواد مخدر میباشد. دقیقاً به واسطه ی برهم ریختن نظم ، ترشح میانجیهای عصبی فرد دچار آسیبها یا تناقضات روانی میشود. به عنوان مثال ماده مخدر مت آمفتامین (مخدر شیشه) باعث افزایش ترشح دوپامین در مغز میشود و باعث ایجاد حالت تحریکی، سرخوشی، تمرکز و… میشود. حال پس از قطع مصرف با کاهش سطح دوپامین فرد خواب آلود، افسرده، بی تمرکز و… میشود. طول دوره بازگشت این میانجیهای عصبی به حالت طبیعی بسیار طولانیتر و حتی برخی معتقدند بازگشت ندارند. در نتیجه اعتیاد روانی بسیار مهلک تر میباشد.
طول دوره ترک اعتیاد جسمی بسیار کوتاهتر از اعتیاد روانی است.
مراحل اعتیاد
آشنایی:در این مرحله فرد از راههای مختلف (مثلاً از طریق دوستان خودو حتی گاهی خانواده) با مواد مخدر و نحوه استعمال آن آشنا میشود.
شک و تردید:در این مرحله، فرد سعی میکند با میل خود مبارزه کند.و راه های جلوگیری از تحریک میل خود به مواد را تا حد زیادی مسدود نماید ، که با این وجود متاسفانه در بسیاری از موارد شاهد لغزش به سمت مواد مخدر یا محرک هستیم.
اعتیاد واقعی: در این مرحله فرد دچار اعتیاد میشود و برای رسیدن به حالت نشئگی( اولین تجربه ی استفاده از مواد)، هر بار بر میزان مصرف خود میافزاید.
اعتیاد را میتوان به دو گروه مجاز و غیرمجاز تقسیمبندی نمود:
اعتیاد مجاز: شامل مصرف مداوم موادی است که بهعنوان دارو شناخته میشوند. این مواد دارویی ممکن است طبیعی یا مصنوعی باشند و با تجویز پزشک یا بهصورت خودسرانه مصرف شوند.البته اگر مصرف خودسرانه باشد عواقب و عوارض آن به شدت فرد را تحت تاثیر قرار می دهد.
اعتیاد غیرمجاز: وابستگی فرد به مصرف همیشگی مواد مخدر و بهگونهای که قوانین کشور یا بینالمللی آن را غیرقانونی بشناسد، اعتیاد غیرمجاز نامیده میشود.
بنا بر تعریف انجمن روانشناسان اگر در یک دوره ۱۲ ماهه حداقل سه مورد از علائم زیر در فردی که مواد مخدر مصرف میکند نمایان شود، فرد به بیماری اعتیاد مبتلا شدهاست. این علائم عبارتند از:
راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی در آخرین ویرایش خود مواد مخدر را در ۱۰ رده به شرح ذیل طبقهبندی کردهاست :
ـ وابستگی به الکل
ـ مسمومیت با کافئین
ـ وابستگی به کانابیس (مشتقات گیاه شاهدانه شامل شبهحشیشهایی مانند حشیش، گراس، گل و کانابیس صنعتی)
ـ وابستگی به مواد توهمزا
ـ وابستگی به مواد استنشاقی (مانند چسب، بنزین و غیره)
ـ وابستگی به مواد افیونی (شامل تریاک، هروئین، تمجیزک غیره..)
ـ وابستگی به مواد آرام بخش (شامل مواد آرام بخش، خوابآور یا ضد اضطراب، بنزودیازپینها)
ـ وابستگی به مواد محرک (موادی مانند آمفتامین، شیشه، کوکائین)
ـ وابستگی به تنباکو
ـ وابستگی به مواد دیگر
در نوعی دیگر از تقسیمبندی مواد مخدر بر حسب نوع تأثیرشان بر سیستم عصبی مرکزی به سه گروه تقسیم میشوند:
ـ تحریککنندههای سیستم عصبی مانند آمفتامین، شیشه، کوکائین، کافئین، نیکوتین، اکستازی
ـ کندکنندههای سیستم عصبی همچون الکل، باربیتوراتها، مشتقات شاهدانه (حشیش، ماریجوانا)، مشتقات افیون (تریاک، هروئین، کراک)، مواد استنشاقی (چسب)
ـ مواد توهمزاشامل مسکالین، الاسدی، پسیلوسیبین، پیسیپی، اکستازی
تأثیرات اعتیاد بر خانواده
با وجود یک فرد معتاد در خانواده زندگی همه اعضا به نحوی صدمه میبیند. اعضای خانواده برای ادامه حیات مجبور میشوند که در زندگی خود تغییراتی بدهند تا بتوانند با اثرات ویرانگر اعتیاد کنار بیایند. به مرور زمان این روش باعث میشود تا خود آنها نیز در زندگی خود با مشکلات فراوانی رو به رو شوند. با وجود آنکه اعتیاد به مواد مخدر همواره در بین مردان بیش از زنان بوده اما در چند سال اخیر اعتیاد در ایران در بین زنان نیز افزایش چشمگیری داشتهاست. براساس بررسیها و تحقیقات انجام شده در حوزه اعتیاد زنان، بانوان به دلیل اطلاعات ناکافی و ندانسته در دام اعتیاد گرفتار میشوند.
در کنار موارد بالا مجموعهای از عواطف و احساسات ویرانگر نیز وجود دارند که سلامت روانی، رفتاری و کیفیت زندگی اعضای خانواده به علت همجواری در کنار فرد معتاد را به خطر میاندازند. این گونه احساسات و رفتارها عبارتند از:
احساس گناه: حالتی که افراد خانواده تصور میکنند که مقصر اعتیاد عزیز معتادشان هستند.
خشم: شامل خشم از معتاد و رفتارهای غیرقابل پیشبینی وی یا خشم از علل و عواملی که موجب بروز اعتیاد وی شدهاند.
انکار و احساس شرمندگی: خانوادههایی که شناخت کافی از بیماری اعتیاد ندارند برای فرار از سرخوردگی و شرمساری معتاد بودن عزیزشان، اقدام به انکار کردن کرده یا همواره در وجودشان احساس شرمندگی میکنند.
اضطراب و تشویش:حالتی که به دلیل رفتارهای غیرقابل پیشبینی فرد معتاد رخ داده و باعث میشود که اعضای خانواده همواره در اضطراب و تشویش به سر ببرند.
چرا مشاوره اعتیاد و درمان اعتیاد باید جدی گرفته شود ؟
بر اساس آمار شایع ترین مواد مخدری که مصرف می شود به ترتیب تریاک و مشتقات آن ( ترامادول و … ) ، حشیش و ترکیبات آن شامل علف، مارجوانا ( ماده مخدر گل) می باشد و بعد از آن به ترتیب پرمصرف ترین مواد مصرفی ، هروئین، متادون و کراک در رده سوم قرار دارد.امروزه سن مصرف دخانیات به 13 سال رسیده است.
مزیت مشاوره تلفنی ترک اعتیاد به مشاوره حضوری ترک اعتیاد
حال به بررسی این موضوع که چرا به مشاوره تلفنی یا حضوری ترک اعتیاد نیازمندیم می پردازیم.
متاسفانه دیدگاه کلی مردم نسبت به مشاوره اعتیاد حضوری چندان مطلوب نیست به همین دلیل مراجعه به مراکز مشاوره ترک اعتیاد زمانی انجام می شود که کار از کار گذشته است. یکی از مسئله های اصلی مشاوره ترک اعتیاد حضوری، مقاومت افراد معتاد در برابر مشاور می باشد، و زمانی که به مشاوره حضوری مراجعه می کنند، مشکلات و مسائل خود را به درستی بیان نمی کنند، مراکز مشاوره تلفنی ترک اعتیاد در سال های اخیر یک بستر مناسب را فراهم نموده است تا افرادی که نیاز به مشاوره ترک اعتیاد دارند با مشکلات نام برده روبرو نشوند و با اعتماد بیشتری در مورد خود و اطمینان از ناشناس ماندن صحبت کنند.
مرکز مشاوره تلفنی و حضوری ترک اعتیاد روشا
یکی دیگر از خدمات مرکز مشاوره تلفنیروشا در کنار خدماتی از جمله مشاوره خانواده، مشاوره ازدواج، مشاوره مشکلات زناشویی و ….. مشاوره تلفنی ترک اعتیاد به مواد مخدر می باشد که با یکبار تماس می توانید احساس راحتی و آرامش را هرچه بهتر و بیشتر تجربه کنید و در سریعترین زمان بهترین راهکار را دریافت نمایید.